Οι περιοχές του Φαληρικού Ορμου και του Ελληνικού είναι συνδεδεμένες και η αξιοποίηση δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο σ’ αυτές
- Του Ανδρεα Διγενη*Η Καθημερινή, 9/9/2012
Η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου αποτελεί ευκαιρία για παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας που θα καθορίσουν τη «νέα εικόνα» της Αθήνας και τη σχέση της πόλης με το θαλάσσιο μέτωπο, που για πρώτη φορά τέθηκε με την πολεοδομική του διάσταση από τον αλησμόνητο αρχιτέκτονα Γιώργο Κανδύλη. Τα ακίνητα προς αξιοποίηση κατά μήκος του Φαληρικού Μετώπου είναι εκτάσεις μεγάλες, αποσυνδεδεμένες και απομονωμένες από τον πολεοδομικό ιστό, όπως η περιοχή του πρώην αεροδρομίου (Ελληνικό) και η περιοχή του Φαληρικού Ορμου, η οποία προέκυψε από προσχώσεις τη δεκαετία του ’70, δημιουργώντας μία απομονωμένη έκταση περίπου 700 στρεμμάτων, μεταξύ του Σταδίου Ειρήνης και Φιλίας και της Μαρίνας Φλοίσβου, όπου σε ένα μέρος της έκτασης αυτής χωροθετήθηκαν οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις για τους Αγώνες του 2004.
Το κοινό στοιχείο των δύο αυτών περιοχών είναι η μεγάλη κλίμακα των εκτάσεων και η δυνατότητα σύνδεσης με την πόλη ως αναπόσπαστα τμήματα του θαλασσίου μετώπου. Σημαντικό εργαλείο για την αξιοποίησή τους είναι ο «χωροταξικός σχεδιασμός» για την οργάνωση και την ογκοπλαστική διαμόρφωση της ευρύτερης περιοχής που θα καθορίσει τη «νέα εικόνα» ως λειτουργική ενότητα της πόλης.
- Tέσσερις ενότητες
Η έκταση του Φαληρικού Ορμου αποτελείται από τέσσερις ενότητες. Στις δύο από αυτές έχουν προγραμματιστεί ισάριθμα σημαντικά έργα, η Εθνική Λυρική Σκηνή και Εθνική Βιβλιοθήκη, καθώς και το Οικολογικό Πάρκο, ο σχεδιασμός του οποίου επιλύει την σύνδεση της πόλης με το παράκτιο μέτωπο, αυξάνοντας υψομετρικά τη στάθμη εδάφους με τεχνητές φυτεύσεις στο σημείο της παραλιακής λεωφόρου, διεισδύοντας στον ιστό της πόλης.
Τα δύο αυτά έργα είναι σημαντικά για την εξέλιξη της περιοχής, καθώς σε συνδυασμό και με την προγραμματισμένη αξιοποίηση των δύο ενοτήτων που περιλαμβάνουν τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις, θα καθορίσουν τη «νέα εικόνα» της περιοχής και την αφετηρία για τη συνολική διαμόρφωση του θαλασσίου μετώπου ως αναπόσπαστο τμήμα της πόλης, αναδεικνύοντας την ιστορική σχέση της Αθήνας με τη θάλασσα.
Οι δύο ενότητες μεταξύ του Οικολογικού Πάρκου και της Μαρίνας Φλοίσβου είναι περίπου 500 στρέμματα και περιλαμβάνει μαρίνα με χερσαίο χώρο περίπου 93 στρεμμάτων, χωρητικότητας 400 σκαφών, ενώ στην υπόλοιπη έκταση 415 στρεμμάτων περίπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις Beach Volley και Taekwondo.
Η αξιοποίηση της περιοχής αυτής, λόγω της κεντροβαρικής θέσης που βρίσκεται, είναι ο συνδετικός κρίκος των έργων του Ιδρύματος Νιάρχου με τον πολεοδομικό ιστό δημιουργώντας έναν νέο «αστικό καμβά», ο σχεδιασμός του οποίου θα καθορίσει την περιοχή του Φαληρικού Ορμου ως μια λειτουργική ενότητα της πόλης.
Οι περιοχές του Φαληρικού Ορμου και Ελληνικού είναι οργανικά μέρη του θαλασσίου μετώπου της Αθήνας και η αξιοποίησή τους δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στις εκτάσεις αυτές, αλλιώς θα μετατραπούν σε σημειακές παρεμβάσεις. Είναι μέρος ενός συνόλου που η αξιοποίησή του θα καθοριστεί από τη σύνδεση της παράκτιας ζώνης με το ιστορικό τρίγωνο και την ανάπλαση της οδού Πειραιώς, με συνεχή πεζόδρομο και ποδηλατόδρομο, ως συνδετικό άξονα του ιστορικού κέντρου της πόλης με την παράκτια ζώνη, καθορίζοντας την πολιτισμικά ιστορική σχέση της Αθήνας με τη θάλασσα.
- Η αρμοδιότητα στο ΤΑΙΠΕΔ
Αυτές οι παρεμβάσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της υποδομής σε ένα σύστημα που δημιουργεί συνοδευτικά φαινόμενα ανάπτυξης και εξέλιξης της πόλης.
Οι αξιοποιήσεις της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου για να αποδώσουν και κυρίως να έχουν μια δυναμική αναβάθμισης της πόλης θα πρέπει ο πολεοδομικός σχεδιασμός να γίνεται με θεσμοθετημένες χωροταξικές μελέτες, ώστε «ο σχεδιασμός να προηγείται» και να καθορίζει την οργάνωση του αστικού χώρου, εξασφαλίζοντας την εικόνα και τον μνημειακό χαρακτήρα της πόλης ως εξέλιξη της συλλογικότητας που καθορίζει την ταυτότητα της κοινωνίας και τη σχέση της με την Ιστορία.
Βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει ένας τέτοιος σχεδιασμός είναι η παραχώρηση του συνόλου της έκτασης του θαλασσίου μετώπου στο ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) χωρίς δικαίωμα διαχείρισης από τους φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή αθλητικών σωματείων, έτσι ώστε να απελευθερωθεί η δυνατότητα σχεδιασμού και συγχρόνως να δοθεί η δυνατότητα αξιοποίησης σε ιδιωτικούς φορείς.
Κάθε παρέμβαση φορέων του στενού ή ευρύτερου δημόσιου τομέα μόνο εμπόδιο μπορεί να δημιουργήσει στον σχεδιασμό και γενικότερα στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, η οποία λόγω θέσεως μπορεί να προσφέρει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
* Ο κ. Ανδρέας Διγενής είναι αρχιτέκτονας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου