Η οδός Πατησίων πιστεύει ξανά στον εαυτό της

Το νέο Πεδίον του Αρεως, μια σημαντική επένδυση και νέοι χώροι τέχνης

• Του Δημητρη Ρηγοπουλου, Η Καθημερινή, Σάββατο, 5 Φεβρουαρίου 2011

Περπατώντας στην οδό Πατησίων έχω συλλάβει τον εαυτό μου να επιταχύνει το βήμα του για να φτάσει μια ώρα νωρίτερα εκεί που νόμιζα πάντα ότι αρχίζει η «πραγματική» Πατησίων: μετά το Αρχαιολογικό Μουσείο, εκεί που οι μεσοπολεμικές ή οι μεταγενέστερες πολυκατοικίες του ’50 συγκροτούν το συμπαγές αστικό μέτωπο της δοξασμένης Πατησίων της δεκαετίας του ’60.

Αυτός είναι ένας άλλος πλανήτης με τα σημερινά δεδομένα. Οσοι τον έζησαν έφυγαν μακριά, ορισμένοι τον πενθούν ακόμα. Και υπάρχουν οι αιώνιοι πιστοί της Πατησίων που ελπίζουν ότι ο κύκλος της υποβάθμισης κάποια στιγμή θα ολοκληρώσει την τροχιά του φέρνοντας καλύτερες ημέρες.

Από σύμπτωση ή όχι, οι πρώτες εβδομάδες του 2011 ορίζουν ένα σκηνικό ανάκαμψης. Το νέο Πεδίον του Αρεως σέρνει τον χορό. Οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής της Κυψέλης και των Πατησίων έχουν το προνόμιο να διαθέτουν αυτή τη στιγμή τον πιο αναβαθμισμένο χώρο πρασίνου σε όλο το κέντρο. Το ανανεωμένο Πεδίον του Αρεως είναι μία τονωτική ένεση ηθικού για χιλιάδες ανθρώπους που τα τελευταία αρκετά χρόνια βλέπουν τις γειτονιές τους να πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο. Μια αντίστροφη κίνηση δίνει κουράγιο και συσπειρώνει. Ηδη ένας σημαντικός αριθμός κατοίκων ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της υπερνομαρχίας και δήλωσε συμμετοχή στο πρόγραμμα εθελοντικής φύλαξης του πάρκου. Προς το παρόν ο χώρος επιβλέπεται από ιδιωτική εταιρία security.

Δεν πηγαίνουμε μακριά. Κατηφορίζουμε την οδό Ιουλιανού και στη συμβολή της με την οδό 3ης Σεπτεμβρίου το μάτι πέφτει αναπόφευκτα στο πρώτο εμπορικό κέντρο της περιοχής, το Athenian Capitol του ομίλου Χαραγκιώνη. «Εμπνέεται» αρχιτεκτονικά από το αρχετυπικό Μουσείο Γκούγκενχαιμ του Φρανκ Λόιντ Ραιτ με τη χαρακτηριστική σπειροειδή ράμπα, αλλά στην περίπτωση του Athenian Capitol η αρχιτεκτονική είναι το λιγότερο. Πολλοί σε κάθε νέο εμπορικό κέντρο βλέπουν επιπλέον λουκέτα σε συνοικιακά καταστήματα, όμως μια επένδυση της τάξης των 45 εκατομμυρίων ευρώ δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη σε μια περιοχή με τόσα προβλήματα. Από τον Ομιλο Χαραγκιώνη εκτιμούν τους επισκέπτες σε ετήσια βάση κοντά στα 3,6 εκατ., εκ των οποίων οι 500.000 θα αφορούν το Μουσείο Αυτοκινήτων.

Νέα άφιξη και στον χώρο της τέχνης. Μετά το Gazon Rouge της Λωραίνης Αλιμαντίρη που εγκατέλειψε την οδό Κολοκοτρώνη για χάρη της οδού Κυκλάδων, δύο εικαστικοί καλλιτέχνες ο Γιάννης Ισιδώρου και ο Γιάννης Γρηγοριάδης και μια συγγραφέας, η Κατερίνα Ηλιοπούλου, επέλεξαν την οδό Ιθάκης και ένα εμβληματικό κτίριο του αρχιτέκτονα Κώστα Κιτσίκη (1892 - 1969) για να εγκαταστήσουν το δικό τους project space, το «salon de vortex». O πρώτος όροφος που βρίσκεται ο χώρος τέχνης ήταν το γραφείο του Αθηναίου αρχιτέκτονα, από τους πιο σημαντικούς και πλέον παραγωγικούς του 20ού αιώνα. Εδώ είναι σαφές ότι «νεοαστοί» με ανησυχίες ανακαλύπτουν ξανά τους θησαυρούς μιας ξεχασμένης Αθήνας αναλαμβάνοντας το ρίσκο.

Αλλά η Πατησίων ήρθε ξανά στο προσκήνιο πριν από λίγες ημέρες με τη μεταφορά στο Μέγαρο Λιβιεράτου των μεταναστών της Νομικής. Την περίοδο των εορτών το Ινστιτούτο Υπατία που χρησιμοποιεί το μεγαλοπρεπές κτίριο του Αλέξανδρου Νικολούδη φιλοξένησε εικαστική έκθεση. Εδώ ίσως κυοφορούνται με τη μεγαλύτρη ένταση οι ωδίνες της νέας εποχής για έναν δρόμο που είναι η Αθήνα η ίδια.