Σάββατο 1 Σεπτεμβρίου 2012

Οι μεγάλοι «μικροί» μιας ποδοσφαιρούπολης


Στην πρωτεύουσα υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος που ζει στη σκιά των «μεγάλων» και ονειρεύεται να μεγαλώσει κι αυτός

  • Του Δημητρη Ρηγοπουλου, Η Καθημερινή, 01/09/2012

Oταν ένας δωδεκάχρονος απευθύνει την πολύ αυθόρμητη και αθώα ερώτηση σε έναν άλλον δωδεκάχρονο «τι ομάδα είσαι;» (πρωτογενής εκδήλωση προεφηβικής κοινωνικοποίησης) τα κλάσματα δευτερολέπτου που μεσολαβούν μέχρι την απάντηση αναπτύσσουν μια απροσδιόριστη δυναμική για την εξέλιξη της σχέσης των δύο συμμαθητών και τη μετέπειτα θέση τους στο σχολικό μικρόκοσμο. Συνήθως η απάντηση είναι κάπως βαρετή, κυρίως αν μεγαλώνεις στην Αθήνα: Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ. Η παντοκρατορία του πρώην ΠΟΚ συμπιέζει την ποικιλομορφία του αθηναϊκού ποδοσφαιρικού χάρτη. Αλλά δεν είναι για θάνατο: στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι μεγάλες ομάδες κερδίζουν τη μερίδα του λέοντος στις οπαδικές προτιμήσεις. Η Αθήνα είναι μια από τις πιο «πλούσιες» ποδοσφαιρικά πόλεις της Ευρώπης με πολλές από τις ομάδες της να έχουν έντονη παρουσία στις μεγάλες κατηγορίες. Κάποια στιγμή στη δεκαετία του ’90 φθάσαμε στο σημείο οι μισές ομάδες της πρώτης εθνικής κατηγορίας (σημερινής Σούπερ Λιγκ) να έχουν έδρα στο Λεκανοπέδιο: οι τρεις του πρώην ΠΟΚ, ο Πανιώνιος, ο Ιωνικός, η Χαλκηδόνα, το Αιγάλεω και η Προοδευτική.

Mεγαλώνοντας στη δεκαετία του ’80, οι «προσλαμβάνουσές» μου έχουν... κολλήσει σε μια περίοδο του αθηναϊκού ποδοσφαίρου που ουσιαστικά έχει πεθάνει. Ηταν η εποχή των τριών «μικρών» της Αθήνας και του Πειραιά με όλες τις παράξενες, χαριτωμένες διακλαδώσεις που έκαναν τις μεταξύ τους συναντήσεις έναν μικρό κοινωνιολογικό και... λαογραφικό θησαυρό. Ηταν λοιπόν ο Πανιώνιος, ο Απόλλων Αθηνών και ο Εθνικός Πειραιά. Η σημαντικότερη διαφορά του Πανιωνίου με τους άλλους δύο ήταν ένα και μοναδικό κύπελλο, το 1979 (αργότερα η ομάδα της Νέας Σμύρνης διπλασίασε τους τίτλους της με μια ακόμα κατάκτηση το 1998), και οι καλύτερες επιδόσεις στην προσέλευση του κόσμου.

«Δεν γεμίζετε ταξί...»

Αυτό το τελευταίο ήταν το αδύνατο σημείο του Εθνικού με τους οπαδούς του τελευταίου να υπομένουν την καζούρα όλων των υπόλοιπων φιλάθλων. Το σύνθημα «δεν γεμίζεται ταξί ούτε με τον ταξιτζή» έδινε και έπαιρνε στα παιχνίδια του Εθνικού, χωρίς φυσικά να ήταν άγνωστο στους οπαδούς των δύο άλλων ομάδων όταν αντιμετώπιζαν τους λεγόμενους «μεγάλους». Και οι τρεις είχαν συμφιλιωθεί με την ιδέα της αριθμητικής υπεροχής των οπαδών των «μεγάλων» του ΠΟΚ, ακόμα κι αν το παιχνίδι διεξαγόταν στην έδρα τους. Ολα αυτά σε πιο «αγνές» εποχές, όταν η μετακίνηση φιλάθλων δεν συνιστούσε ποινικό αδίκημα. Πάντως, ο Εθνικός απέναντι σε αυτήν την προσβλητική μειονεξία είχε να αντιτάξει τη θρυλική φωνή του Γιάννη Ματζουράνη, γνωστού και ως «Εθνικάρα», εξαιτίας της χαρακτηριστικής ιαχής που τύγχανε του σεβασμού όλων των φιλάθλων. Ανάμεσα στους Πανιώνιους και τους Απολλωνιστές υπήρχε μια ακόμα εστία άσβεστης αντιπαλότητας που αφορούσε το παρελθόν. Ομάδες της Σμύρνης και οι δύο, διεκδικούσαν τον τίτλο της αρχαιότερης ομάδας ποδοσφαίρου στην Ελλάδα. Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 ο Πανιώνιος ήταν ίσως η πιο «συμπαθητική» ομάδα του πρωταθλήματος. Ολοι του αναγνώριζαν την παραγωγή μεγάλων ταλέντων (Θωμάς Μαύρος, Νίκος Αναστόπουλος, Δημήτρης Σαραβάκος, κ.ά.). Επίσης, ήταν το καλύτερο τεκμήριο οπαδικής «ουδετερότητας» για τους αθλητικογράφους της εποχής που δήλωναν «Πανιώνιοι», προκειμένου να μην «στιγματιστούν» ως Ολυμπιακοί, Παναθηναϊκοί και Αεκτζήδες.
Αλλά είπαμε: αυτή η εποχή είναι νεκρή σήμερα. Ο Εθνικός και ο Απόλλωνας Αθηνών παίζουν σε μικρότερες κατηγορίες, εδώ και πολλά χρόνια, ακολουθώντας την τύχη μιας άλλης θρυλικής ομάδας της Αθήνας, του Φωστήρα. Εκτός από τον Πανιώνιο που δίνει μάχη επιβίωσης, τον «χάρτη» των «μικρών« στη Σούπερ Λιγκ συμπληρώνει ο φιλόδοξος Ατρόμητος Αθηνών που επέστρεψε στα «μεγάλα σαλόνια» το 2005, χάρις στη συγχώνευσή του με την ομάδα της Χαλκηδόνας. Αλλά τίποτα δεν χάνεται: αν πάτε σε ένα παιχνίδι Πανιωνίου - Ατρόμητου θα τα βρείτε όλα εκεί. Σαν να μην πέρασε μια μέρα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου